mgr Agnieszka Tomkalska-Bednarska
Szukasz pomocy podczas
DIALIZOTERAPII?
Dieta w czasie dializoterapii
Przestrzeganie specjalnej diety w okresie dializacyjnym ma na celu utrzymanie optymalnego odżywiania przy jednoczesnym ograniczeniu gromadzenia się substancji szkodliwych dla organizmu.
W chorobie nerek, gdy konieczne jest leczenie nerkozastępcze, należy przestrzegać diety wysokobiałkowej z ograniczeniem podaży płynów. W czasie dializ dochodzi do dużych strat białka. Jeśli dieta będzie niedoborowa w ten składnik, może dochodzić do wykorzystania własnych białek organizmu i zakwaszenia organizmu. Dlatego zaleca się spożycie 1,0-1,2 g białka na kilogram należnej masy ciała.
W diecie wybierać należy produkty o jak najmniejszej zawartości soli. Zwiększa ona bowiem pragnienie u pacjentów dializowanych, którym często doskwiera odczucie suchości w ustach. Unikanie potraw słonych to dobry sposób na zniwelowanie odczuwalnej suchości i zwiększonego pragnienia.
Osoby dializowane mogą mieć problem z nadmiarem fosforu we krwi. Ponieważ niemożliwe jest usunięcie nadmiaru fosforu za pomocą dializy, powinno się ograniczyć do maksimum jego źródła.
Podczas dializ konieczna jest także kontrola potasu, należy go ograniczyć do 1500-2000 mg/dobę, aby nie doszło do zatrzymania czynności serca.
Głównym źródłem potasu w jedzeniu są przede wszystkim warzywa i owoce, soki, zupy, wody mineralne. Jeżeli parametry potasu są przekroczone (powyżej normy) wówczas należy ograniczyć w pierwszej kolejności dowóz potasu z wyżej wymienionych grup. Dieta o niskiej zawartości potasu nie musi być jednak przyczyną żywieniowej monotonii. Większość produktów nawet tych z dużą zawartością potasu może być stosowana po odpowiednim przygotowaniu, czyli tzw. podwójnym gotowaniu.
Co dodatkowo należy zrobić
Podczas przygotowania warzyw należy trzymać się zasady podwójnego gotowania: jarzyny należy drobno pokroić, następnie zalać rozdrobnione warzywa gorącą wodą w proporcji 10 części wody na 1 część warzyw i wymoczyć jarzyny przez 30 minut. Odlać wodę, w której moczyły się warzywa, następnie wypłukać je pod bieżącą wodą. Czynność płukania powtórzyć nawet kilkakrotnie. Zalać warzywa wodą i gotować przez 3-6 minut, następnie odlać wodę, zalać i ponownie zagotować
Może być to kłopotliwa czynność, ale jedyna, która pozbawi produkt większej ilości potasu. Straty potasu w tak przygotowanych warzywach mogą być następujące: z buraków i fasoli szparagowej 30%; z ziemniaków 40%; z bobu, groszku, kalarepy, kapusty 50%; z kalafiora, marchwi, szpinaku prawie 60%.
Wraz z utratą potasu usuwane są również inne składniki i witaminy dlatego, aby nie doprowadzić do niedoborów należy zadbać o zbilansowaną dietę i ewentualne ich ewentualne uzupełnienie pod kontrolą lekarza.
Należy zwrócić uwagę na ilość płynów. Nie może być ich za dużo, ani za mało, bo to spowoduje odwodnienia. Dzienne zapotrzebowanie na wodę oblicza się na podstawie ilości moczu wydalonego poprzedniego dnia dodając około 500 ml. Gdy pacjent nie oddaje moczu wcale lub wydala go w niewielkich ilościach, należy pamiętać, aby przyrost ciała pomiędzy kolejnymi dializami nie przekraczał 1,5-2 kg.
Jeśli przyrost masy ciała pomiędzy kolejnymi dializami przekracza zalecaną ilość oznacza to, ze spożywane jest zbyt dużo płynów.
Ilość wypijanych płynów może być zwiększona w czasie upalnej pogody, wysokiej gorączki, obfitego pocenia się, wymiotów czy biegunki. Wtedy część płynów tracimy wraz z potem lub przez przewód pokarmowy (przy wymiotach lub biegunkach).
Z diety należy wykluczyć produkty z dodatkiem soli, wędliny i produkty solone, również pieczywo z dodatkiem soli; konserwy marynaty, wędliny, przetwory mięsne, produkty wędzone, żółte sery, kiszonki, koncentraty, kostki rosołowe, zupy i sosy w proszku. Należy unikać zamienników soli i specjalnych produktów niskosodowych, gdyż zawierają one zamienniki soli bogate w potas.
